Nuxurka buuga hogaamintii nebi Maxamed SCW
Ugu horrayn buugani waxa uu ka warramayaa hogaamintii
nebi muxamad scw. Nebi maxamed scw waxa aynu odhan karnaa wuxu ahaa
hogaamiyihii ugu weynaa abid ee adduunka soo mara, waayo waxa uu ahaa hogaamiye
ciidan, hogaamiye dhaqaale, hogaamiye siyaasadeed iyo hogaamiye ummad dhan qaab
nololeedkeedii bedeley, raad xoogan na kaga tegey adduunka.
·
Qoraaga buugu waxa uu leeyahay; intii aadamuhu jirey wax barshada iyo hogaamintuba waxa ay ahaayeen qori isu dhiib, maalin ba meel taagneyd. Nebi Maxamed SCW waxa uu ina baray hogaaminta saxda ahi waxa ay tahay isaga oo inoogyu muujiyey hab-dhaqan xikmadaysan.
Qaybta humility
Qaybtan waxa uu kaga hadlayaa mutawaadacnimada ama
is-dhul-dhiga iyo sida ay hogaaminta u
bisho ee ay qiimo ugu ladho iyo sidii ay
uu ugu suntanayd hogaamintii nebi muxamad scw.
Inkastoo uu Nebigu SCW ahaa mid aad u naxariis badan una
debecsan hadana waxa uu sheegayaa qoraagu sida ay hogaamintiisu ugu adadkeyd
gaalada, ee ay uga madhnayd tanaasulka iyo inay cidkale tartan la gasho.
Waxa uu sheegayaa oo ka markhaati kacayaa in doorkii nebinimo
ee hogaamintiisu aanay ahayn wax la sababayn karo oo iska caadiya. Wuxu leeyahay kuwa caadiga ahi
adduunka saamayn xoogan kuma yeeshaan. Taasna waxa uu ku xoojinayaa sida aanu u
fududayn isbedelku xiligiisii iyo sida ay hogaamintiisu u hana qaaday raadka
baaxada leh na u reebtay.
1. Qoraagu
waxa uu leeyahay; Is-dhuldhigu waa ogaanshaha inaanad Ilaah ahayn. Taas
macheedu waa inaad adoon tahay.
2. Wuxu kale
oo leeyahay; Hogaamiye ahaan in aad is-hoosaysiiso oo aad is-dhul-dhig la
timaadaa waxa ay sheegaysaa in aanad isla weynayn. Maahmaahyo carbeed ayuu taas ku xoojinayaa oo
waxa uu leeyahay; Carabtu waxay ku maahmaahdaa: Kibirku xikmada wuu dhimaa. Mar
kale waxa uu leeyahay; taajka wanaagu waa is-dhuldhiga.
3. Waxa kale
oo uu leeyahay qofka ay ka maqan yihiin calamadaha kibirku ee aanay ka muuqan
dushiisa iyo duunkiisaba, wuxu hayaa waddo u horseedaysa xikmad wax ku ool ah.
4. Waxa uu
sheegayaa in Hogaamiyaha wanaagsan ee xikmada lehi yahay ka kala tashashada cid
uu hogaaminayo arrinta markaa taagan ka hor inta aanu go’aan gaadhin. Gaar
ahaan waxa uu wax weydiiyaa kuwa aqoonta iyo waaya-aragnimada uleh arrinka
taagan iyo xaalada la rabo in la furdaamiyo.
Waxa aan ku soo xasuustay cilmibaadhis uu soo xiganayo buuga “Xilkas” waa buug afsoomaali ku qoran, oo uu qoray qoraa Cabdikariim Cismaan Jaamac. Cabdikariim wuxu leeyahay; “waxa cilmi baadhis lagu ogaadey in marka qofku awood yeesho samirka uu wax ku dhegeystaa yaraado. Taana waxa sababeysa ayaa la sheegay in qofka awooda helay moodo inuu dadka ka caqli badan yahay falcelintooduna aanay muhiim ahayn.
Shepherd/
Adhijir/Qawsaar
Waxa uu sheegayaa inuu nebigu scw ahaa adhijir. Dabcan
adhijirnimada iyo hogaaminta waxbaa ka dhexeeya.
1. Adhijirku
waxa uu adhigiisa la raadiyaa baad iyo biyo. Wax uu ka ilaaliyaa inay kala
firdhaan. Waxa uu u daryeelaa midmid. Magacyadooda ayuu yaqaanaa, iyaguna
codkiisa ayey yaqaanaan.
Fahanka guud ee qaybtan iyo sawirka
ku duugani waxa weeye; sida adhijirka wanaagsani adhigiisa ugu hogaamiyo, meel
biyo iyo baad leh, ugana ilaaliyo inay kala firdhaan oo kala halaabaan,
xaalkoodana uu midmid uu ugaga warhayo, ayaa hogaamiyaha ummad hogaaminayana
looga baahan yahay inuu ku hogaamiyo, hirgelinta yoolasha ummadaa ka dhexeeya
si midnimo, wada-jir iyo xog-ogaalnimo leh.
Nebi maxamad na scw waa uu soo maray xiliga adhi-jirnmo, ilaa uu ku dambeeyey inuu galay kaalinta ah hogaamiyihii adduunka ugu saamaynta badanaa.
Qaybtan waxa kale oo ka muuqda inaanay hogaamintu iska yeel-yeel ahayn ee ay tahay sifo hab-dhaqan xikmadaysani weheliyo. Waxa aynu taas u daliishan karnaa maahmaah afrikaan ah oo uu qoraagu soo qaadanayo oo odhanaysa; “ waa laga yaabaa inay alwaaxyadu mudo yaalan webiga dhexdiisa, laakiin weligood yaxaas ma noqdaan.” Sida la sheegay waa laguu magacaabi karaa abaanduule ama maamule, laakiin hogaamiye noqon maysid ilaa magacaabistaada laga soo ansixiyo quluubta iyo garaadka kuwa aad hogaaminayso.
Mohamad the
trustworthy one
Qaybtani waxa ay ka hadlaysaa amaanadii nebi muxamad scw. Waxa aynu wada ognahay in nebi maxamad scw tolkii iyo bulshadii uu la noolaaba ay u yaqaaneen maxamed amiin, iyaga oo ugu bixiyey run-sheegnimadiisa iyo daacadnimadiisa.
Qoraagu waxa uu ku bilaabayaa qaybtan, weedh uu
leeyahay ninka la yidhaahdo Livy oo ah taariikhyahan Romani ah, oo odhanaysa;
“is aaminaadii ayaa luntay dabeed dhamaan xidhiidhkii bulshadu lahayd ayaa meesha ka baxay.”
Waxa uu qaybtan qoraagu ku
sheegayaa oo ku muujinayaa qiimaha ay leedahay daacadnimadu, isaga oo ku
adkaynaya maahmaah laatiin ah oo odhanaysa; “daacadnimadu waa hantida ugu
sharafta badan.” Hadraawina waa kii lahaa;
“Qofba wuxu dagan yahay
Halkuu daacad kaga hadho.”
1. Kalsooniyi
ma jirto run la'aanteed. Haddii aad rabto in aad lumiso Kalsoonida kooxdaada,
dhaqamadan uunyeelo; daacadnimo-darro, been-abuur, wax-is-daba-marinta,
laba-labaynta iyo khiyaamayn.
Hogaamiyaha aan daacadnimo ku sifaysnayni waxa
weeye sidii qowsaar ama adhijire indhala’. Waxa uu cida uu hogaaminayo u
horseedayaa hoog iyo halaag. Qoraagu maahmaahdan ayuu soo qaadanayaa oo waxa uu
leeyahay; “ marka uu ilaahay ciqaab la doonayo xoolaha waxa uu usoo diraa
qawsaar indhola’.” Waayo qawsaarka indhoolka ahi adhiga meel daaq fiican ma
gaynkaro, khatarta cadowgana kama ilaalin karo. Sababtuna waa inaanu arkayn
wadada nabad ah iyo kaynta baadka fiican ba.
No comments